La piuse (pels adults)
Al vilatge, la femna de la pòsta aviá pres la tissa de dobrir las letras que lo mond mandavan e de legir çò qu’i èra escrit dessús.
Puèi, sus la plaça del mercat, debanava en doça çò qu’aviá aprés sus l’un o sus l’autre e aquò semenava la brolha entre los vesins.
Dins lo metèis vilatge, i aviá un mèstre d’escòla, un òme plan intelligent, que lo biais de faire de la postièira començava de l’atissar seriosament.
Pensèt que caliá donar una leiçon a la dòmna curiosa e barjacaira.
Faguèt venir un ussièr de justícia a son ostal e, davant el, escribèt una letra a un de sos amics que demorava dins lo vilatge vesin.
La letra disiá :
« Mon car amic,
Coma sabi que la curiositat de la postièira de nòstre vilatge, la dòmna Melia Delpont, passa l’òsca e que dobrís sens vergonha totas las letras per las legir, te mandi aquel corrièr per la metre a l’escòla e li donar una bona leiçon.
Abans de pegar l’envolopa, meti dins la letra una piuse. Segur que, quora va dobrir la letra per la legir, la piuse se va escapar e li va sautar dessús. Que la tipessa passe la jornada a se gratar !
Ton amic qu’aquò amusa...
Pèire. »
Quand aguèt escrita la letra, lo mèstre d’escòla la sagelèt davant l’ussièr, mas metèt pas cap de piuse dins l’envolopa...
Lo lendeman, al vilatge vesin, l’ussièr esperava l’arribada del factor a l’ostal de l’amic.
Prenguèron la letra, la dobriguèron amb mila precaucions en la metent jos una gasa fina... e constatèron que i aviá una piuse dedíns !
D’aprèp Kurt Tucholsky.
Revirada e adaptacion a l’occitan : Guy Sié
Lo nom dels dets (pels enfants)
Quand l’escòla èra acabada, anavi gostar cò de ma mameta.
« Abans de manjar, te vau lavar las mans ! me disiá.
E t’aprendrai lo nom de cada det.
Lo primièr es « tuga-piuses », lo segond « mòstra-camin », lo del mitan « lèca-plats », son vesin « pòrta-anèla » e lo mai magre de totes « cura-aurelha ».
A l’autra man, èra :
« Aquò es lo papà,
Aquò es la maman ,
Aquel fa la sopa,
Aquel la manja tota,
E lo paure riquiqui ditz : i aurà pas res per ieu. »
D’autres còps, en fasent virar son det sus ma man, disiá :
« Una lebreta passava aquí sus aquela planeta :
Aquel la vejèt,
Aquel la tuèt,
Aquel la cosinèt,
Aquel la mangèt,
E aquel se’n passèt. »